“Thủy điện Sông Tranh 2 được xây dựng tại khu vực có các đới đứt gãy địa chất đang hoạt động, có thể gây ra động đất. Trong lịch sử đã xảy ra nhiều trận động đất lớn, nhỏ khác nhau ở địa điểm này”.
Đó là khẳng định của T.S Lê Huy Minh, Phó Viện trưởng Viện Vật lý địa cầu, tại buổi làm việc của Đoàn công tác Viện Vật lý địa cầu với UBND tỉnh Quảng Nam và Ban quản lý dự án (BQLDA) Thủy điện 3 thuộc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), về động đất liên quan đến Thủy điện Sông Tranh 2 sáng 10/4.
Theo ông Minh, nguyên nhân gây nên động đất kích thích ở khu vực huyện Bắc Trà My và Thủy điện Sông Tranh 2 là do khi hồ thủy điện tích nước, tải trọng nước hồ làm tăng áp suất nước lỗ rỗng trong các đới dập vỡ, do đó làm giảm độ bền cắt của các đất, đá trong đới. Khi đứt gẫy hoạt động đã ở trong trạng thái ứng suất tới hạn, việc giảm độ bền cắt của đất, đá trong đớt đứt gẫy dẫn tới việc xảy ra dịch trượt làm cho động đất phát sinh. Song, ông cũng trấn an, hiện tượng động đất kích thích từng xảy ra ở nhiều nơi trên thế giới, đặc biệt có trường hợp động đất kích thích kéo dài đến 20 – 40 năm như ở hồ Thủy điện Koyna của Ấn Độ. Ông Minh cũng cho biết chưa thể trả lời ngay được việc nước chảy qua thân đập có liên quan đến động đất hay không.
GS.TSKH Nguyễn Tiến Khiêm - Chủ tịch Hội đồng Khoa học Viện Cơ học Việt Nam, cho biết: “Qua quan sát bằng mắt thường mấy ngày nay chưa thấy phát hiện có vết nứt trên thân đập chính Thủy điện Sông Tranh 2 do động đất kích thích gây ra. Tuy nhiên, BQLDA Thủy điện 3 phải theo dõi sát sao vết nứt làm rò rỉ của các khe nhiệt như thiết kế, đồng thời phải theo dõi chặt chẽ các thiết bị đầu dò sensor được gắn trong thân đập. Hiện tại vẫn chưa có dấu hiệu nào làm mất an toàn đập”. Trái lại, T.S Nguyễn Đình Kiên (Viện Cơ học Việt Nam) cho rằng đập chính Thủy điện Sông Tranh 2 có an toàn hay không, không thể đánh giá ngày một ngày hai. Cần phải có một đoàn khoa học vào cuộc và dựa trên các thông số kỹ thuật thiết kế công trình do chủ đầu tư cung cấp, từ đó mới phân tích, đánh giá đầy đủ về độ an toàn của đập chính.
Ông Đinh Văn Thu, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam, đề nghị đoàn công tác cần đề xuất với Bộ KH-CN sớm có đề tài nghiên cứu cấp Nhà nước về động đất ở khu vực thủy điện; gấp rút đặt một hệ thống quan sát động đất với 5 trạm địa chấn ở khu vực huyện Bắc Trà My.